Tezgahüstü piyasa, organize olmamış piyasalardır. Bu piyasaların fiziksel bir karşılığı yoktur ve örgütlenmemiştir. Bu piyasalarda döviz, repo piyasası, kullandırılan krediler gibi birçok iş pazarlık payı sistemi ile yapılır. Bildiğiniz üzere organize olan piyasalarda işlemler teklif usulü ile yapılır.
Finansal piyasalar örgütlenme durumlarına göre ikiye ayrılır. Bunlar ise; organize piyasalar ile organize olmayan piyasalardır.
Organize Olan Piyasa Nedir?
Örgütlenmiş piyasa diğer bir adı ile vadeli işlem piyasası, belirli kurallar çerçevesinde işlemlerin gerçekleştiği ve hiyerarşinin dikkate alındığı piyasalardır. Swap, Forward, Opsiyon olarak işlemler sıralanır. Organize piyasa örneği olarak bankalar kullanılabilir.
Genelde reklamlarda gördüğünüz ve çoğunlukla kullanılan borsa tipidir. Bu borsalar daha profesyonel bir yapıdadır.
Organize Olmayan Piyasa Nedir?
Örgütlü olmayan piyasa diğer bir adı ile tezgahüstü piyasa, finansal varlıkların satıldığı ve alındığı yerdir. Burada belirli bir mekan olmadığı için herhangi bir kural da yoktur. Serbest piyasa ekosistemi olan bu türde işlem maliyetleri diğer piyasa türüne göre çok daha düşüktür. Olumsuz tarafından bakarsak; bu piyasada risk ciddi anlamda fazladır.
Tüzgahüstü Piyasalar Nelerdir?
- Borsa İstanbul
- Kapalıçarşı
- Tahtakale Borsası
1) Borsa İstanbul
2012 yılında etkinlik göstermeye başlayan Borsa İstanbul, borsaları birleştirmeyi başarmıştır. Bu borsanın yapmak istediği şey; önemli madenler, taşlar ve bunun gibi araçların salım ve satım işlemlerini gerçekleştirmek.
2) Kapalı Çarşı
Uzun yıllardır etkin olan ve değerli taşlar ( altın vs.) ürünlerin alım satımını misyon edinen tezgahüstü piyasa olan bu yer halen etkinliğini sürdürmektedir.
3) Tahtakale Borsası
Kapalı Çarşı’da etkinlik gösteren Tahtakale, eskiden altının kalbi olarak görülürdü. Tabi, eski dönemlerde karaborsa ile nam yapmış Tahtakale borsası, 1989’da alınan bir kara göre resmileşti. Peki, neydi bu karar? Alınan karara göre bu borsada artık döviz işlemleri gerçekleştirmek serbest hale geldi. Bu karardan sonra karaborsa olmaktan çıkan bu borsa döviz piyasası haline gelmiştir ve aktif olarak devam etmektedir.
Kısaca tezgahüstü piyasanın tanımını yapacak olursak; pazarlık payı ile işlemler sürdürülen ve örgütlenme olmayan piyasalardır. Risk, normal piyasalara göre daha yüksektir ve günümüzde etkin bir şekilde kullanılmaktadır.
