Stake etmek yani diğer adıyla staking: Bir kripto zincirinde operasyon desteği için kripto parayı cüzdanınızda bir süre tutmak, harcamadan kilitlemek işlemine denir.
Stake etmek işlemini gerçekleştirildiğinde dondurulan kripto paralar sayesinde, kilitli olduğu sürece belli oranlarla kripto para ödülü verilir. Bu işlemin gerçekleştirilebilmesi için bir bilgisayar ya da spesifik bir mobil cüzdan gerekir.
POS Mekanizması Nedir?
POS yani “Proof of Stake” açılımı olan mekanizma ile birlikte “stake etme” kripto para alanına yerleşmiş bir kavramdır. Bu işleme en büyük faydası büyük işlem güçlerinin boşa gitmesini engellemesidir. Ayrıca dolaşımdaki paraların miktarında sınırlama sağlayarak arz-talep dengesini de düzenler.
Zincirde dolaşımda olan ve kilitlenen para miktarı ne kadar az ise değerinin yükselme olasılığı doğru orantıyla artar. Bir diğer anlatımla ise stake edilen miktar ne kadar çok ise değerin yükselme ihtimali de o kadar azalır. Ancak bu mekanizma çok fazla yapay hesaplama gerektirir.
Ayrıca bu mekanizma ana fikirde kripto para birimi madenciliğinin cüzdanda staking edilen miktar oranında gerçekleşebilmesini yapan sistemdir. Proof of Work adı verilen bir başka sisteme alternatif olarak tasarlanmıştır.
Hesaplamalar Nasıl Yapılır?
Bu sistemle gerçekleştirilen madencilik kazancı miktarları, madencilik yapılmak istenen kripto birime bağlı olan bir olaydır. Ana fikirde cüzdanda paranız ne kadar çok ise staking kazancınız da o kadar çoktur.
Ama bazı kripto birimler kendi bünyesinde enflasyonu engellemek ve para dolaşımda olsun diye bir miktar paranın üstünde kripto varlığının madencilik işlemleri için ayrılmasını onaylamamaktadır.
Hesaplamak için ise bazı faktörler mevcuttur. Bunlar;
- Enflasyon oranı
- Doğrulayıcının ne zamandır aktif bir şekilde staking ettiği
- Doğrulayıcının ne miktarda coin stake yaptığı
- Ağda toplam olarak ne kadar coin stake yapıldığı
- Diğer faktörler
Staking Havuzu Nedir?
Coin kilitleyen bir grubun ödül alma ve blok onaylama şansını yükseltmek amacıyla birleşim sağlaması anlamına gelen kavramdır. Kilitleme güçlerini bir araya getirerek havuza sağlanılan katkıdan gelen ödüller de eşit miktarda paylaşılır. Yani staking havuzu oluşturmak ve yönetmek için çok fazla uzmanlık ve süre gerekir.
Daha çok finansal ya da teknik açıdan giriş bariyerinin yüksek olduğu ağlarda etkilidir. Bu yüzden katılımcılar sağladıkları katkıdan dolayı ödülden hak talep eder. Ayrıyeten bu havuzlar bireysel bir şekilde stake yapan kullanıcılara daha fazla esneklik gösterebilir.
Soğuk (cold) Staking Ne Demektir?
İnternete bağlı olması gerekmeyen bir cüzdan üstünden stake etme sürecine verilmiş bir kavramdır. Bunu gerçekleştirmek için donanım cüzdanları da yeterlidir fakat izole şekilde olan bir yazılım cüzdanıyla da yapılabilir.
Bu işlemi destekleyen ağlarda kullanıcı kişilerin çevrimdışı olarak fonlarını güvence altına alınırken aynı zamanda staking onayı verir. Özellikle fonlarını oldukça güvenli muhafaza eden ve cüzdanında yüksek tutarlar olan kişiler için soğuk staking çok elverişlidir.
