Kredi Notu, kişinin tüm finansal geçmişinin (Kredi kartı, bireysel kredi vb.) Kredi Kayıt Bürosu kuruluşu tarafından toplanarak ve analiz edilerek oluşturulan puanlama sistemine verilen isimdir. Kredi Puanı sonucunda elde edilen puan bu kuruluşa üye olan firmalara ve bireysel müşterilere belirlenen ücret karşılığında verilmektedir.
Ülkemizde bazı finansal kuruluşlar kendi kredi puanlama sistemini geliştirmiştir, ancak müşteriler hakkında detaylı bilgilere erişemedikleri için mecbur olarak Kredi Kayıt Bürosu’na üye olmak zorundalardır. Dünya üzerindeki diğer ülkelerde ülkemizin kredi notuna benzer sistemler kullanmaktadırlar. Bu puanlama sistemi sadece bireysel müşteriler ile sınırlı değildir. Büyük şirketler ve devletlere not veren ulusalar arası kuruluşlar bulunur.
e-Devlet sistemi üzerinden kredi risk durumunuzu sorgulayabilirsiniz. Bunu nasıl sorgulayacağınıza dair bir başka yazımız yakında yayınlanacak. Bizi takipte kalın.
Kredi Risk Durumu Hesaplama
Kredi risk durumu hesaplama için, Kredi puanlarına göre bankalar olası risk durumlarını çıkartırlar. Çıkartılan risk durumuna göre birçok banka finansal taleplerin değerlendirilmeye alınıp alınmaması konusunda bazı sistemler oluşturur. Bu oluşturulan otomatik sistemler ile bankalar, kredi verip veremeyecekleri kişileri ortaya çıkarır. Kredi veremeyecekleri kişileri hiçbir şekilde değerlendirmeye bile almazlar. Bu sayede ise banka, zaman ve personel tasarrufu sağlamış olur.
Aşağıdaki listede bankaların kredi notlarını yaklaşık olarak nasıl değerlendirdiği yer alıyor. Burada yer alan tutarlar ve risk grupları ortalama olarak belirlenmiştir. Finansal kurumların değerlendirmeleri farklı olabilmektedir.
- En Riskli: 1-699
- Orta Riskli: 700-1099
- Az Riski: 1100-1499
- İyi: 1500-1699
- Çok iyi: 1700-2199
Örnek vermek gerekirse; listedeki oranlara göre değerlendirme yapan bir banka, puanı 1 ile 1099 arasında yer alan kişiye hiç değerlendirme yapmayabilir. Bu kişi, bazı bankaların otomatik olarak işleyen reddetme sistemi ile karşılaşabilir. Bankaların SMS ve benzeri uygulamalar ile reddetme mesajlarını aniden gönderebilmesi bu otomatik sistem ile gerçekleşmektedir. Kredi notu 0 olarak çıkarsa kişi, banka ile hiç çalışmadı anlamına gelir.
Kredi Notu Değerlendirme Ölçütü
Kredi notu değerlendirme ölçütü birkaç unsurdan oluşmakta. Kredi puanı, bankalar tarafından kullanılan tek değerlendirme ölçütü değildir, ancak en önemlisi olarak yer almaktadır. Findeks’in her geçen gün elindeki verilerin artış sağlaması ve verileri analiz etme kabiliyetleri yükseldiği sürece kredi değerlendirme ölçütlerinin gün geçtikçe daha fazla önem kazandığı söylenebilir.
Bankalar kredi puanı haricinde bazı kredi değerlendirme ölçütleri kullanır. Bunlar:
- çalışılan kurum,
- ailenin gelir durumu,
- gelir durumu ,
- ek gelirlerden oluşmaktadır.
Kredi notlarının ne kadar yüksek olduğu bankalara göre değişiklik gösterebilmektedir. Günümüzde, tüm finansal kurumlar için en önemli değerlendirme ölçütü olarak kredi puanı kullanılmaktadır.
Kredi Notunu KKB Belirler
Kredi Kayıt Bürosu kuruluşunun Findeks’i kurmasıyla beraber ülkemizde kredi puanı belirlemek için tek yetkili kurum Findeks olmuştur. Findeks kredi notu değerlendiren tek kuruluş olarak devam ediyor. Bunun en önemli nedeni ise kredi notunu tam anlamıyla doğru olarak değerlendirecek tek veri kaynağı Findeks’te mevcuttur. Kredi Kayıt Bürosu’nun bu kadar çok veriye sahip olmasının sebebi, 9 banka tarafından kurulmuş olmasıdır. Ülkemizde faaliyet gösteren tüm finansal kuruluşlar KKB’ye üye olarak verilerini paylaşmaktadırlar.
Finansal Kuruluşların Kredi Değerlendirmesi
Finansal kuruluşla kredi değerlenmesinde en önemli ölçüt olarak kredi notunu kullanmaktadırlar, ancak her bankanın değerlendirmesinde farklılıklar vardır. Kredinin kullanılacağı banka ile daha önce çalışıldıysa veya çalışmaya devam ediliyorsa bu durum etki göstermektedir. Daha önce bankada yaşanan olumsuz bir çalışma olduysa banka, bu duruma bakarak negatif olarak yanıt verebilir.
Banka veya Şube Durumu Esnetir mi?
Bankalar günümüzde özellikle yıl ve çeyrek sonların hedef kredilerinin tutulmaması nedeniyle taleplerdeki değerlendirme ölçütlerini esnetebilmektedir. Bu esneklik kredi çok riskli grubunda yer alan kişiler için geçerli değildir. Kredi kullanımı için sınırda olan kişilere bu durumlarda esnetmeler yapılabilmektedir.
Bankalara ait hedeflerin yanı sıra şube hedefleri de bulunmaktadır. Bu hedeflerin tutmadığı zamanlarda ise şubeler kredi almak için sınırda olan kişilere yardımcı olabilmektedir. Bankalar, diğer şubelere göre daha yüksek limitli krediler verebilmektedir.
Unutmayın! Kredi notunuzu etkileyen bir çok faktör bulunmakta. Tek bir konuya odaklanmayın. Genelde sadece kredi kartı ödemelerimize odaklanıyoruz. Oysa bir icra dosyamızın olması dahi kredi notumuzu alaşağı edebilmekte. Kredi notunuzu yükseltmek için önce cezalarınızı ödeyin, sonrasında ise bir kaç küçük çaplı kredi çekip düzenli ödemeler yaparak işe başlayabilirsiniz. Hiç kredi çekemiyorsanız bunu kredi kartıyla yapabilirsiniz.
Kredi notumu nasıl yükseltirim konusu oldukça meşakkatli. Linkini eklediğimiz yayında sizlerle o konuda detaylı bilgi alış verişi yapmıştık. Başka bir faydalı yayında görüşmek üzere. Bizi twitterdan takip etmeyi, youtube dan abone olmayı unutmayın.
